CAMSA – ngày 01/06/2011.
Hỏi: Tôi có ý định đi xuất khẩu lao động (XKLĐ), xin cho hỏi chi phí tôi phải đóng cho công ty môi giới XKLĐ theo quy định pháp luật Việt Nam bao gồm những khoản nào?
CS trả lời: Công ty môi giới XKLD ở Việt Nam hiện nay thường đưa ra các mức chi phí rất cao, với đủ loại phí người lao động phải nộp để được đi ra nước ngoài làm việc. Họ dùng mọi cách lách luật cũng như sẵn sàng vi phạm các quy định pháp luật về chi phí đi XKLD cũng như các mức trần chi phí để thu tiền nhiều hơn của người lao động. Để không rơi vào tình trạng bị móc túi từ công ty môi giới, bạn cần biết các chi phí bạn phải đóng theo quy định như sau:
1. Tiền dịch vụ: là khoản tiền công người lao động trả cho công ty môi giới XKLD vì công ty XKLD đã tìm được công việc ở nước ngoài cho người lao động cũng như thực hiện trách nhiệm quản lý và bảo vệ người lao động khi họ ở nước noài. Như vậy, tiền này chỉ được trả sau khi người lao động và công ty môi giới XKLD đã ký kết hợp đồng dịch vụ với nhau; khoản tiền này được tính cho cả thời hạn người lao động làm việc ở nước ngoài.
Nhà nước Việt Nam quy định mức trần tiền dịch vụ người lao động phải nộp không quá một tháng lương theo hợp đồng cho một năm làm việc; khoản tiền này phải được ghi rõ trong hợp đồng dịch vụ ký kết giữa công ty môi giới XKLD và người lao động; tiền lương theo hợp đồng là căn cứ để tính tiền dịch vụ không bao gồm tiền làm thêm giờ, tiền thưởng và các phụ cấp khác; người lao động sẽ được hoàn trả tiền dịch vụ nếu về nước trước hạn hợp đồng không do lỗi của mình.
2. Tiền môi giới: là khoản tiền công công ty môi giới XKLD phải trả cho bên môi giới nước ngoài vì bên môi giới nước ngoài đã tìm được công việc cho người lao động. Vì vậy, người lao động phải hoàn trả một phần hoặc toàn bộ chi phí môi giới này cho công ty môi giới XKLD, ở một số thị trường không yêu cầu tiền môi giới thì công ty môi giới XKLD không được thu của người lao động. Khoản tiền này người lao động chỉ nộp cho công ty môi giới XKLD khi hợp đồng dịch vụ giữa 2 bên đã được ký kết và tiền môi giới phải được ghi rõ trong hợp đồng.
Mức trần tiền môi giới người lao động phải nộp cũng không quá một tháng lương theo hợp đồng cho một năm làm việc, ở một số thị trường Nhà nước VN cũng quy định mức trần tiền môi giới (xem Quyết định 61/2008/QD – BLDTBXH) người lao động phải trả cho công ty môi gới XKLD. Người lao động được hoàn trả tiền môi giới nếu về nước trước hạn hợp đồng không do lỗi của mình.
3. Tiền ký quỹ: là khoản tiền người lao động thỏa thuận với công ty môi giới XKLD để đảm bảo thực hiện hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Khoản tiền này được hoàn trả cả gốc và lãi cho người lao động sau khi hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài chấm dứt. Khoản tiền này cần ghi rõ trong hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài và người lao động chỉ đóng tiền ký quỹ sau khi ký hợp đồng này và phía nước ngoài cấp visa cho người lao động. Thời hạn ký quỹ bằng thời hạn người lao động ra nước ngoài làm việc.
Ngoài 3 khoản tiền trên, người lao động đóng cho công ty môi giới XKLD tiền học nghề, bồi dưỡng kiến thức, tiền ăn ở trong thời gian học nghề, tiền làm hộ chiếu, xin cấp visa. Những khoản tiền này thường không lớn và có mức quy định chung.
Điều quan trọng cần nhớ là khi bạn nộp bất kỳ khoản tiền nào cho công ty môi giới XKLD, hãy yêu cầu họ trao cho bạn biên nhận mọi khoản chi phí, có chữ ký của người đại diện và dấu đỏ của công ty môi giới XKLD. Hãy giữ lại tất cả những biên nhận này để có cơ sở đòi công ty môi giới hoàn trả cho bạn khi có bất kỳ tranh chấp nào xảy ra giữa 2 bên.